ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΥ

ΟΝΟΜΑ:……ΑΝΘΙΜΟΣ………..

ΕΠΩΝΥΜΟ: ………ΣΙΓΚΟΥΔΗΣ......

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:……Ι.ΠΟΥΛΙΔΗ 8, 58100-Γιαννιτσά, http://organicbeeproducts.blogspot.com

Κιν: 6937 47 53 57,Fax: 23820-23199

ΗΛΙΚΙΑ …40….. ΑΛΛΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ..ΓΕΩΠΟΝΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ……..

ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΛΙΣΣΟΣΜΗΝΩΝ:……….………151…………………………..

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ………1998..

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΕ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΡΟΦΗ………2004…............

ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΕΤΟΣ …………………………3-6…………………………

ΤΡΥΓΟ ΑΝΑ ΕΤΟΣ ΚΑΙ ΕΙΔΟΣ/ΕΙΔΗ ΜΕΛΙΟΥ ..1-3 ΑΝΑ ΈΤΟΣ ΑΝΟΜΕΛΟ(Παλιούρι, ανοιξιάτικα άνθη, φασκόμηλο),ΚΑΣΤΑΝΟΜΕΛΟ,ΠΕΥΚΟΜΕΛΟ,ΣΟΥΣΟΥΡΟΜΕΛΟ………………………......

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ…………ΒΙΟΕΛΛΑΣ…………………………..

1. Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με την βιολογική μελισσοκομία;

Ασχολούμαι με την συμβατική μελισσοκομία από το 1986, από τα πρώτα έτη στο τμήμα Γεωπονίας του ΑΠΘ. Ουσιαστικά όμως , με μεγαλύτερο ζήλο και πάθος από το 1998.Αυτό που με ώθησε να ασχοληθώ με την βιολογική μελισσοκομία είναι η προσπάθεια διαφοροποίησης από το πλήθος των μελισσοκόμων με το να παράγω, πρωταρχικώς για την οικογένεια μου, μελισσοκομικά προϊόντα αποδεδειγμένα ασφαλή ,υψηλής ποιότητας και βιολογικής αξίας, απαλλαγμένα από επιμολύνσεις φαρμάκων και αντιβιοτικών.

2. Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει κανείς στην αρχή;

Τα προβλήματα που αντιμετώπισα ήταν:

- Η παντελής απουσία τεχνικών γνώσεων ως προς την βιολογική καταπολέμηση εχθρών και ασθενειών (π.χ. κηρόσκωρος, βαρρόα, νοσεμίαση, αμερικάνικη και ευρωπαική σηψιγονία, κλπ) και η αναζήτηση πληροφοριών κυρίως από το εξωτερικό( Ελβετία, Γερμανία, Ν.Ζηλανδία, Καναδά, κλπ) κάτι το οποίο κόστισε πάρα πολύ σε χρόνο και χρήμα.

- Η ολοκληρωτική αντικατάσταση όλων των παλιών κηρηθρών τόσο με φύλλα κηρήθρας φτιαγμένα από απολεπίσματα δικά μου όσο και με εισαγωγή πιστοποιημένων βιολογικών φύλλων κηρήθρας από το εξωτερικό( π.χ. Ν. Ζηλανδία). Αυτή η ενέργεια με καθυστέρησε τόσο χρονικά για τουλάχιστον 2 έτη, μέχρι να επανέρθω σε κανονική φάση παραγωγικής διαδικασίας, όσο και χρηματικά (το πιστοποιημένο βιολογικής παραγωγής φύλλο κηρήθρας κοστίζει διπλάσια τιμή από το συμβατικής παραγωγής ,δηλ. περίπου το 1,15 ευρώ το φύλλο).

- Η αναζήτηση μελισσοβοσκών σε απομονωμένες περιοχές, μακριά από συμβατικές καλλιέργειες ψεκαζόμενες με φυτοφάρμακα , μακριά από αυτοκινητόδρομους.

3. Τι άλλαξε στο πως χειρίζεστε τα μελισσοσμήνη σας, στο πως ασκείτε τη μελισσοκομία;

Υπάρχει μεγαλύτερη ευσυνειδησία στο τι, πως και γιατί και γενικώς σε κάθε τι που γίνεται στις μελισσοβοσκές, στο μελισσοκομείο, στο χώρο συσκευασίας, στην αποθήκη.

4. Πόσο δύσκολο είναι να βρει κανείς βιολογικές μελισσοβοσκές;

Στην Ελλάδα, οι εκτάσεις με καλλιέργειες Βιολογικής Γεωργίας έχουν αυξηθεί πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια αλλά με μη μελισσοκομικού ενδιαφέροντος καλλιέργειες (πχ. Ελιά, σιτηρά)και συνεπώς οι εκτάσεις με Βιολογικές μελισσοβοσκές είναι ελάχιστες έως μηδαμινές και βασιζόμαστε κυρίως σε αυτοφυείς εκτάσεις(παλιούρι, φασκόμηλο, καστανιά, πεύκο, σουσούρα) σε απομονωμένες περιοχές, μακριά από συμβατικές καλλιέργειες ψεκαζόμενες με φυτοφάρμακα ,μακριά από αυτοκινητόδρομους.

5. Παράγετε άλλα προϊόντα κυψέλης εκτός από μέλι;

Εκτός από μέλι παράγω γύρη(κυρίως ανοιξιάτικη), βασιλικό πολτό και πρόπολη(καθαρή πρόπολη, βάμμα πρόπολης, αλοιφή).

6. Τι κάνετε όταν δεν υπάρχει μελιττοφορία;

Είναι μια πολύ καλή ερώτηση διότι το μεγαλύτερο άγχος είναι αυτό όταν δεν μπορείς να βρεις κατάλληλες μελισσοβοσκές.

Για παράδειγμα με το τέλος της ανθοφορίας της καστανιάς υπάρχει ένα μεγάλο κενό πάνω από ένα μήνα μέχρι την μελιτοφορία του πεύκου(ασταθής και αυτή τα τελευταία χρόνια) στο οποίο κενό δεν υπάρχει κατάλληλη μελισσοβοσκή για την συντήρηση των μελισσών, με συνέπεια τα μελίσσια αντί να συνεχίζουν την ανάπτυξη τους απρόσκοπτα, κάνουν μια ΄΄κοιλιά΄΄ στην ανάπτυξη τους, τρώνε από τα αποθέματά τους (τόσο σε μέλι όσο και σε γύρη) και μπαίνουν σαφώς πιο αδύναμα στην βασική μελιτοφορία του πεύκου.

Σε αυτή την στιγμή, δεν επιτρέπεται(σύμφωνα με τον κανονισμό περί Βιολογικής Μελισσοκομίας) ούτε η τεχνητή τροφοδότηση με σιρόπι ζάχαρης ή σακχαροζύμαρο, ούτε η τεχνητή πρωτεϊνική υποστήριξη με γύρη(δικής μου συλλογής), διότι υπάρχουν αποθέματα μέσα στην κυψέλη.

7. Πως αντιμετωπίζετε τη βαρροϊκή ακαρίωση; Τα άλλα νοσήματα; Τι ποσοστό του κόστους είναι η αντιμετώπιση ασθενειών;

Η βαρρόα αντιμετωπίζεται τόσο με οργανικά οξέα(φορμικό(μυρμηκικό) οξύ, οξαλικό οξύ ) και αιθέρια έλαια(κρυσταλλική θυμόλη), όσο και με σκόνισμα των μελισσών με σκόνη άχνης ζάχαρης( 50gr σκόνη άχνης ζάχαρης ανά κυψέλη με 5-6 εφαρμογές ανά 5 ημέρες) με την προϋπόθεση ο πάτος της κυψέλης να είναι τελείως ανοικτός με σήτα.

Όσον αφορά τις άλλες ασθένειες:

-η νοσεμίαση είναι κατά την άποψη μου, παράσιτο αδυναμίας δηλ. όταν υπάρχει προσβολή κυρίως από βαρρόα, αδυνατίζει ο οργανισμός της μέλισσας και η ασθένεια αποδεκατίζει τα μελίσσια.

Η παρουσία υπερβολικής υγρασίας μέσα στην κυψέλη, η διαχείμαση εξασθενημένων μελισσιών, η ύπαρξη γερασμένων βασιλισσών επιβραδύνει την ανανέωση του πληθυσμού και επιδεινώνει την υγεία του μελισσιού.

-η σηψιγονία(τόσο η αμερικάνικη όσο και η ευρωπαϊκή) αντιμετωπίζονται με άριστες συνθήκες υγιεινής(μέσα και έξω από την κυψέλη)όπως τακτική αντικατάσταση παλιών κηρηθρών, απουσία υγρασίας μέσα στην κυψέλη, άμεση καταστροφή των προσβεβλημένων κυψελών με κάψιμο και άμεσο θάψιμο όλων των πλαισίων και τακτική απολύμανση της κυψέλης και όλων των μελισσοκομικών εργαλείων( με φλόγιστρο και καυστική ποτάσα).

-Ο κηρόσκωρος καταπολεμείται με την χρήση κατάψυξης ή με την χρήση μυρμηκικού (φορμικού) οξέος(200 ml περιεκτικότητας 60-70% τοποθετούνται σε πλαστικό κουπάκι στην οροφή 4-5 πατωμάτων με κτισμένες κηρήθρες και αναπληρώνεται για όσο διάστημα είναι απαραίτητο).

Το ενδεικτικό κόστος για την καταπολέμηση των ασθενειών με βιολογικά φάρμακα (για 2-3 εφαρμογές ρουτίνας για την βαρρόα )κυμαίνεται από 2-3 ευρώ ανά κυψέλη.

Η καταπολέμηση για την βαρρόα πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο(υπάρχει δεν υπάρχει προσβολή γιατί είναι ουτοπία να πιστεύει κανείς ότι θα εξαφανίσει 100% την βαρρόα): χειμώνα, άνοιξη(πριν την νεκταροέκκριση) και φθινόπωρο( μετά τον τρύγο) και ποτέ την περίοδο έντονης νεκταροέκκρισης ή μελιτοέκρισσης.

8. Τι διαφορά κόστους παραγωγής έχει ένα βιολογικό μέλι σε σχέση με το συμβατικό;

Η διαφορά κυμαίνεται από 50-90%.

9. Τι είναι αυτό που κυρίως αυξάνει το κόστος;

Το κόστος παραγωγής επιμερίζεται:

-στην μειωμένη παραγωγή λόγω μικρότερου εύρους μελισσοβοσκών.

-στο κόστος πιστοποίησης,

-το κόστος των θεραπειών με βιολογικά φάρμακα,

-το αυξημένο κατά περίπου 50% κόστος των πιστοποιημένων φύλλων

κηρήθρας.

10. Υπάρχει αντίστοιχη διαφορά στην τιμή πώλησης του βιολογικού μελιού έναντι του συμβατικού;

Η διαφορά κυμαίνεται από 50-90%.

11. Είναι εύκολη η διάθεση του προϊόντος σας; Πουλάτε κυρίως χονδρική ή λιανική;

Η διάθεση είναι σχετικά πιο εύκολη από το συμβατικό μέλι, μέχρις στιγμής, λόγω μικρής ποσότητας παραγωγής. Το 80% πωλείται κυρίως λιανική και μόλις το 20% χονδρική σε καταστήματα βιολογικών προϊόντων της Θεσσαλονίκης.

12. Ημερολόγιο εργασιών τηρείτε; Το βρίσκετε χρήσιμο;

Το ημερολόγιο είναι υποχρεωτικό σύμφωνα με τον κανονισμό. Είναι πολύ χρήσιμο γιατί έχεις πάντα καταγεγραμμένο τις μετακινήσεις που κάνεις, την ακριβή χρονική στιγμή ,την χρονική στιγμή που ξεκινάνε και τελειώνουν οι ανθοφορίες, τις διάφορες τεχνικές που εφαρμόζεις στο μελισσοκομείο και οτιδήποτε άλλες παρατηρήσεις που θα σου φανούν χρήσιμες την επόμενη ή τις επόμενες χρονιές.

13. Πόσοι έλεγχοι σας γίνονται το χρόνο από τον πιστοποιητικό οργανισμό; Τι ποσοστό του κόστους είναι η αμοιβές του πιστοποιητικού οργανισμού;

Δεν υπάρχει προκαθορισμένος αριθμός ελέγχων. Οι έλεγχοι είναι απρογραμμάτιστοι και γίνονται από τον πιστοποιητικό οργανισμό οποιαδήποτε χρονική στιγμή του έτους.

Το κόστος πιστοποίησης περιλαμβάνει:

-το κόστος του πιστοποιητικού οργανισμού(κόστος ανά αριθμό κυψελών που κυμαίνεται από 0,6-1,2 euro /κυψέλη με ελάχιστο κόστος 120 euro. Για παράδειγμα: για 101-200 κυψέλες είναι 294 euro +ΦΠΑ 19%(τιμοκατάλογος οργανισμού).

-το κόστος των αναλύσεων(υπολείμματα φαρμάκων και αντιβιοτικών, γυρεοσκοπική ανάλυση, κλπ).

14. Θα συμβουλεύατε τους μελισσοκόμους να ακολουθήσουν το παράδειγμά σας;

Φυσικά, εφόσον αυτό που θα επιλέξουν το κάνουν ευσυνείδητα και όχι επειδή το απαιτεί ο κανονισμός περί Βιολογικής Γεωργίας.

Ένας από τους λόγους της μικρής συμμετοχής των μελισσοκόμων στη βιολογική παραγωγή είναι ίσως και το γεγονός ότι η βιολογική μελισσοκομία δεν επιδοτείται στα πλαίσια του προγράμματος βιολογικής κτηνοτροφίας ,με αποτέλεσμα το κόστος ελέγχου και πιστοποίησης , μέχρι στιγμής ,να βαρύνει τον ίδιο τον παραγωγό.

Σε γενικές γραμμές θα ήθελα να αναφέρω τα εξής: Το μέλι παράγεται από την μέλισσα με όλες τις προδιαγραφές που το καθιστούν αγνό, φυσικό, ανόθευτο.

Ο άνθρωπος είναι αυτός που με τις ατυχείς και τις περισσότερες φορές βλακώδεις επεμβάσεις του, σε χρονικές στιγμές ανεπίτρεπτες(π.χ. περίοδο έντονης νεκταροέκκρισης) και όχι μόνο, μολύνει το κερί και συνεπώς το μέλι και τα υπόλοιπα προϊόντα της κυψέλης, με υπολείμματα φαρμάκων.

Η μόλυνση γίνεται και από εξωγενείς παράγοντες π.χ. λανθασμένη εγκατάσταση μελισσοκομείου σε περιοχές μη γεωργικής παραγωγής που μπορεί να προκαλέσουν μόλυνση ή και ρύπανση (αστικά κέντρα, αυτοκινητόδρομους βιομηχανικές περιοχές , χώρους διάθεσης απορριμμάτων κ.λ.π.).

Η πλειονότητα δυστυχώς των εγκεκριμένων φαρμάκων( οργανοφωσφορικών και πυρεθρινοειδών) από το Υπουργείο είναι λιποδιαλυτά και συνεπώς αφήνουν υπολείμματα στο κερί και συνεπώς στο μέλι, μετά από μακροχρόνια χρήση.

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι στην μελισσοκομία και ειδικά στην βιολογική αυτό που καρπώνεται ο άνθρωπος είναι η επιπλέον συλλογή και αποταμίευση τροφής, που γίνεται από τη μέλισσα, για χάρη της αναπαραγωγής και της διαχείμασης.

Για να πάρουμε αυτό το πλεόνασμα ίσως το μόνο που πρέπει να εξασφαλίσουμε στις μέλισσες είναι μια συνεχή ανθοφορία, με τις λιγότερες δυνατές μετακινήσεις.

Άριστη θα ήταν η εγκατάσταση του μελισσοκομείου μόνιμα σε μία περιοχή, με ικανοποιητική σε ποικιλία και διάρκεια ανθοφορία, κάτι που τις περισσότερες φορές είναι δύσκολα πραγματοποιήσιμο.